วัสดุประเภทไหน?..ที่ทำให้งานออกแบบ Packaging..ดูมีความน่าสนใจ
วัสดุประเภทไหน? ที่ทำให้ "งานออกแบบ Packaging ดูมีความน่าสนใจ!" คงเป็นคำถาม? ที่อาจจะไม่ได้รอเพียงคำตอบเดียว ก็เพราะว่าประเภทของวัสดุที่เป็นที่นิยม และถูกนำมาใช้กับงานออกแบบ Packaging และมีความหลากหลายมากขึ้นเรื่อยๆ เพื่อการรองรับความต้องการของตลาดสินค้าใหม่ๆ ให้เราเลือกมากขึ้น การพัฒนาการผลิตบรรจุภัณฑ์ให้มีรูปแบบที่แปลกตา น่าใช้มากขึ้น ตลาดบรรจุภัณฑ์ก็มีการปรับตัวแข่งขันกัน ด้วยรูปทรง สีสัน และราคาที่สามารถตอบโจทย์ให้กับผู้ประกอบการ ได้เลือกใช้ได้ตามความต้องการมากขึ้น
วัสดุบางชนิดก็อาจจะมีลักษณะที่คล้ายคลึงกัน แต่ก็จะมีความแตกต่างกันของรายละเอียดอยู่บ้าง เช่น ความหนา สีสัน เนื้อสัมผัส ที่แตกต่างกัน ทำให้เหมาะกับการนำมาใช้งานได้หลายรูปแบบและสามารถรองรับขบวนการพิมพ์ต่างๆ วัสดุที่นิยมนำมาใช้ออกแบบ Packaging ที่มีคุณสมบัติที่ดี และมีความน่าสนใจ ที่แตกต่างกันมีอยู่หลายประเภทดังนี้
 |
| Photo credit: fixthephoto.com |
 |
| Photo credit: webneel.com |
 |
| Photo credit: fixthephoto.com |
 |
| Photo credit: fixthephoto.com |
1. ประเภทกระดาษ (Paper)
กระดาษ ถือได้ว่าเป็นวัสดุที่มีความนิยมในอันดับต้นๆ ที่ผู้ประกอบการและผู้ผลิตมักนิยมนำกระดาษมาใช้ในงานการออกแบบเพื่อทำ Packaging หรือบรรจุภัณฑ์ เป็นวัสดุที่ดีและหาง่ายมีหลายแหล่งการผลิตที่เป็นอุตสาหกรรมใหญ่ ที่มีอยู่ทั้งภายในประเทศ และถูกนำเข้ามาจากต่างประเทศ กระดาษยังคงมีความสำคัญและมีความต้องการอย่างมากในหลายๆ ธุรกิจ ที่เกี่ยวกับสินค้าอุปโภคและบริโภค เช่น บรรจุภัณฑ์อาหาร, กล่องขนม, เสื้อผ้า, ของเล่น, อุปกรณ์ อะไหล่ กระดาษ ยังแบ่งออกไปอีกหลายชนิด เช่น กระดาษปอนด์ขาว, Artcard, กระดาษแข็ง, กระดาษกล่องแป้ง, กระดาษลังลูกฟูก มีทั้งแบบการเคลือบผิวด้านบนของกระดาษ เพื่อให้เหมาะกับงานพิมพ์เอกสาร และรูปภาพเพื่อความคมชัด และมีแบบไม่เคลือบผิว เป็นกระดาษที่มีผิวสัมผัสของตัวเนื้อกระดาษเอง และจนไปถึงกระดาษรีไซเคิล (recycle) หรือกระดาษสีน้ำตาล Kraft เป็นวัสดุที่แข็งแรงเหมาะกับงาน Packaging ซึ่งเป็นที่นิยมกันมากในกลุ่มสินค้าแนว Eco-Friendly กระดาษเป็นวัสดุที่สามารถย่อยสลายได้ สามารถรองรับงานพิมพ์ได้ดี
 |
| Photo credit: webneel.com |
 |
| Photo credit: webneel.com |
2. ประเภทพลาสติก (Plastic)
วัสดุพลาสติกที่นำมาแปรรูป และประกอบขึ้นเพื่อใช้เป็นบรรจุภัณฑ์ อาจแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท คือ พลาสติกแบบอ่อนตัว และแบบประเภทที่คงรูป ชนิดของวัสดุที่นำมาใช้ในการขึ้นรูปแบบบรรจุภัณฑ์ ก็แตกต่างกันอีกด้วย ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ สามารถใช้ได้ทั้งกับสินค้าอุปโภคและบริโภค แบ่งได้เป็น 7 ชนิด ได้แก่ 1.PETE, 2.HDPE, 3.V/PVC, 4.LDPE, 5.PP, 6.PS, 7.Other พลาสติกถูกเลือกให้นำมาใช้เป็นบรรจุภัณฑ์เพื่อบรรจุสินค้า เช่น ขวดเครื่องสำอางค, ขวดยาเวชภัณฑ์, ขวดแชมพู, ขวดน้ำดื่ม, ขวดนม, ซองขนม, ถุงซิป และถุงพลาสติกรูปทรงต่างๆ
คุณจะสามารถรู้ได้อย่างไร? ว่าบรรจุภัณฑ์พลาสติกที่นำมาใช้เป็นพลาสติกชนิดใด ก็โดยการหงายดูที่ใต้บรรจุภัณฑ์เหล่านั้น จะเห็นตัวอักษษรย่อ ของประเภทพลาสติกอยู่ในสัญลักษณ์ลูกศร 3 เหลี่ยมที่วนล้อมอยู่ พลาสติกถูกนำมาใช้งานในหลายๆ ประเภทอุตสาหกรรม ด้วยคุณสมบัติที่แข็งแรง เหนียว ทนทาน มีน้ำหนักเบา และราคาไม่สูงเกิน พลาสติกสามารถนำมา Reuse หรือ Recycle เพื่อนำกลับมาทำซ้ำใหม่ได้ สามารถรองรับงานพิมพ์ได้ดีอีกด้วย
 |
| Photo credit: webneel.com |
 |
| Photo credit: webneel.com |
 |
| Photo credit: webneel.com |
3. ประเภทขวดแก้ว (Glass bottle)
บรรจุภัณฑ์เนื้อแก้วโดยทั่วไปแล้ว ยังสามารถแบ่งประเภทของแก้ว ออกไปได้อีกหลายชนิด ขึ้นอยู่กับการใช้งานในประเภทอุตสาหกรรมประเภทต่างๆ และมีส่วนประกอบของเนื้อแก้วที่แตกต่างกัน ส่วนใหญ่บรรจุภัณฑ์ชนิดขวดแก้ว มักนิยมนำมาใช้ในงานออกแบบ Packaging จะเป็นขวดแก้ว หรือกระปุกแก้ว มีด้วยกันหลายขนาด จะแตกต่างกันที่ขนาดปากขวด และฝาปิดขวด เพื่อใช้ให้เหมาะกับการบรรจุสินค้า เช่น กระปุกครีม, ขวดเซรั่ม, ขวดน้ำหอม, ขวดบรรจุอาหาร, เครื่องดื่ม, ขวดยา เพราะบรรจุภัณฑ์เนื้อแก้วมีความสวยงาม และมีหลายสีให้เลือก เช่น เนื้อแก้วใส, เนื้อสีเขียว และเนื้อสีชา เพื่อช่วยลดการผ่านของแสง มีแหล่งผลิตทั้งในประเทศและต่างประเทศ ซึ่งก็มีรูปทรงที่หลากหลายมากขึ้น ข้อเสียก็คือ ก็อาจแตกหักได้ง่าย และสามารถรองรับการพิมพ์ได้
 |
| Photo credit: pixabay.com |
 |
| Photo credit: webneel.com |
 |
| Photo credit:behance.net |
4. ประเภทโลหะ (Metal)
บรรจุภัณฑ์เนื้อโลหะที่ใช้ทำบรรจุภัณฑ์ แบ่งออกได้เป็น 3 ชนิด ได้แก่
1. แผ่นเหล็กเคลือบดีบุก จะเป็นแผ่นเหล็กสีดำนำมาเคลือบดีบุก มีทั้งเคลือบด้านเดียวและสองด้าน เพื่อความแข็งแรง ทนทาน ทำให้ไม่ผุกร่อนง่าย ไม่เป็นพิษ สามารถบรรจุอาหารได้
2. แผ่นเหล็กเคลือบสารอื่นๆ มีการเคลือบด้วยสาร 3 ชนิด คือ เคลือบด้วยสารผสมฟอสเฟตและโครเมต เป็นฟิลม์บางๆ เช่น กระป๋องเบียร์, กระป๋องน้ำผลไม้ และ เคลือบผิวด้วยอลูมิเนียม มีความทนทาน แต่ไม่สามารถใช้บรรจุอาหาร ที่มีความเป็นกรดหรือด่างได้ และ เคลือบด้วยโครเมียมและโครเมียมออกไซด์ สามารถป้องกันการกัดกร่อนได้ดี นิยมนำมาใช้ทำบรรจุภัณฑ์บรรจุอาหาร เช่น กระป๋องนมข้นหวาน, บรรจุผลิตภัณฑ์อาหารทะเล
3. อลูมิเนียม มีความทนทาน ทนต่อการกัดกร่อน ทนต่อการซึมผ่านของอากาศ ก๊าซ แสง มีการเก็บกลิ่นและรสได้ดี นิยมนำมาใช้เป็นบรรจุภัณฑ์บรรจุน้ำอัดลม, กระป๋องฉีดพ่น
สำหรับแผ่นเหล็กเคลือบสังกะสี หรือแผ่นเหล็กกัลวาไนซ์ (Galvanized Plate) ที่เรานิยมเรียกกันว่า "แผ่นสังกะสี" จะไม่สามารถสัมผัสอาหารได้โดยตรง เพราะเป็นโลหะหนัก ซึ่งมีสารตกค้างที่เป็นพิษต่อร่างกาย แต่จะนำมาใช้งานอุตสาหกรรมแปรรูปโครงสร้าง เช่น เหล็กกล่อง, หีบเหล็กสังกะสี, เหล็กโครงสร้างอื่นๆ
 |
| Photo credit: webneel.com |
 |
| Photo credit: webneel.com |
 |
| Photo credit: webneel.com |
5. ประเภทไม้ (Wood)
บรรจุภัณฑ์ประเภทไม้ ถือว่ายังเป็นที่ต้องการ สำหรับสินค้าที่ต้องการความแข็งแรง และดูมีความเป็นธรรมชาติ อาจนำวัสดุไม้มาประกอบขึ้นเป็นรูปทรงเพื่อรองรับตัวสินค้า และเพิ่มความสวยงามให้แก่สินค้าเป็นอย่างมาก ไม้เป็นวัสดุธรรมชาติที่ต้องมีอายุที่เหมาะสมในการนำมาใช้แปรรูป ไม้ที่นิยมนำมาออกแบบเป็นบรรจุภัณฑ์ จะเป็นไม้เนื้ออ่อนหรือไม่เนื้อแข็งก็ได้ ส่วนใหญ่นิยมใช้ไม้ที่โตเร็ว สามารถปลูกง่าย และปลูกทดแทนเมื่อมีการตัดนำมาใช้ เช่นไม้สน ไม้ลัง ไม้ฉำฉา ไม้ยางพารา เมื่อนำไม้เหล่านั้นมาแปรรูปเป็นบรรจุภัณฑ์ จะทำให้สินค้านั้นดูดี มีราคาแพง มีความแข็งแรงและคงทนมาก แต่มีน้ำหนักอยู่บ้าง แต่ไม่มาก เช่น กล่องไม้, ลังไม้, กระเช้าของขวัญ, กล่องนาฬิกา, กล่องใส่เครื่องประดับ การออกแบบบรรจุภัณฑ์ได้มีการพัฒนาการผลิต และมีวัสดุที่ผลิตเพื่อใช้ทดแทนไม้ได้ เช่น ไม้ MDF มีความหนาที่ต่างกัน สามารถเลือกใช้งานได้หลายรูปแบบ แต่เนื้อสัมผัสลายอาจไม่ค่อยสวยทนเหมือนไม้ อาจต้องมีการตกแต่งหรือพ่นทาสี แต่ก็มีอายุใช้งานที่นานพอสมควร มีการรองรับงานพิมพ์ได้ และสามารถใช้เทคนิคการทำเลเซอร์ในการทำลวดลายได้ แต่ราคาอาจจะสูงตามมาด้วย
 |
| Photo credit: webneel.com |
 |
| photo credit: webneel.com |
6. ประเภทผ้า (Cloth)
บรรจุภัณฑ์ประเภทผ้า จากอดีตจนปัจจุบัน ผ้าคือปัจจัยหลักของชีวิตก็ว่าได้ ผ้าได้ถูกนำมานุ่งห่ม และทำให้ลวดลาย และมีสีสัน วัสดุที่นำมาใช้ทำผ้า ที่อาจได้มาจากธรรมชาติ และมีการผสมผสานด้วยวัสดุเส้นใยสังเคราะห์หลากหลายชนิด แต่ก็ยังคงรูปลักษณ์ที่เป็นผืนผ้า เพื่อประโยชน์ในการนำไปใช้ และในส่วนงานการออกแบบบรรจุภัณฑ์ ก็มีหลากหลายที่ใช้ผ้า เช่น ถุงผ้า, ถุงหูหิ้ว, กล่องที่หุ้มด้วยผ้าไหม และอีกหลากหลายรูปแบบ อายุการใช้งานของวัสดุถุงผ้า ก็ค่อนข้างทนทานยาวนาน และยังนำมาซักทำความสะอาดได้อีกด้วย ความต้องการของผู้บริโภคที่เกี่ยวกับผ้าก็มีมากมาย และยังเป็นที่ต้องการอยู่ มีการรองรับการพิมพ์ได้ดี สามารถพิมพ์ด้วยระบบที่มีเทคโนโลยีอันทันสมัยที่พิมพ์ลงบนผืนผ้าโดยตรง ด้วยลวดลายที่นักออกแบบต้องการอีกด้วย
 |
| photo credit: webneel.com |
 |
| Photo credit: webneel.com |
 |
| Photo credit: pixabay.com |
7. ประเภทวัสดุธรรมชาติ (Natural materials)
บรรจุภัณฑ์จากธรรมชาติ เราอาจจะเคยเห็นกันบรรจุภัณฑ์ ที่ทำมาจากวัสดุธรรมชาติ ตามท้องถิ่น ซึ่งก็คือมีการนำเอาวัสดุจากธรรมชาติโดยตรง มาผสมผสานงานจักสานพื้นบ้าน นำมาใส่ไอเดียเพื่อออกแบบให้เป็นบรรจุภัณฑ์ธรรมชาติ ที่ดูน่าสนใจ และเพิ่มมูลค่า ถือเป็นจุดขายอย่างหนึ่ง ที่เรียกความสนใจได้ในแหล่งนักท่องเที่ยว และสำหรับในหลายๆ พื้นที่ เป็นการสร้างเอกลักษณ์ให้กับ Brand สินค้า ด้วยวัสดุในท้องถิ่นที่หาง่าย ราคาไม่สูงมาก ที่ถูกหยิบยกขึ้นมาอาจจะผ่านกรรมวิธีแปรรูป หรือไม่ก็ได้ ขึ้นอยู่กับไอเดียนั้นๆ เป็นการลงทุนทางความคิดที่ดีเยี่ยมมาก เป็นการลดการใช้วัสดุสิ้นเปลืองอื่นๆ ได้มาก
 |
| Photo credit: kaffeefrom.com |
 |
| Photo credit: kaffeefrom.com |
8. ประเภทวัสดุรีไซเคิล (Recycle)
บรรจุภัณฑ์จากวัสดุรีไซเคิล เป็นสิ่งที่น่าสนใจมาก ในงานออกแบบสร้างสรรค์งานบรรจุภัณฑ์เป็นการช่วยลดขยะ สามารถนำกลับมาแปรสภาพเพื่อสร้างสิ่งใหม่ และหมุนเวียนนำกลับมาใช้ซ้ำอย่างน้อย 2-3 ครั้ง ก่อนที่จะถูกนำไปทิ้งให้ย่อยสลายไปตามธรรมชาติ ช่วยลดการสูญเสียของทรัพยากรทางธรรมชาติได้มาก
ถ้วยกาแฟ "Kaffeeform" เป็นผลงานออกแบบของ Julian Lechner เขาได้เริ่มโปรเจ็กต์นี้ขึ้น เป็นกากกาแฟที่ถูกทิ้งแล้ว มันได้ถูกเก็บรวมรวมมาจากร้านกาแฟในเบอร์ลิน เขาใช้เวลาพัฒนามันจนสำเร็จใน 3 ปี ต่อมา ส่วนประกอบทั้งหมด 3 ชนิด ทำขึ้นจาก กากกาแฟ เศษไม้ และไบโอโพลิเมอร์ จากนั้นส่วนผสมทั้งหมดถูกทำให้เป็นของเหลว เพื่อนำไปขึ้นรูปอีกครั้งด้วยความร้อน จึงทำให้ถ้วยกาแฟของ Kaffeeform มีน้ำหนักเบาและมีความทนทาน มีรูปทรงและสีสันที่น่าใช้ สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติได้อีกด้วย
 |
the ooho! edible water bottle sets out to reduce plastic waste |
9. บรรจุภัณฑ์ที่หายไป (Packaging disappears)
เมื่อโลกอนาคตได้เปลี่ยนไปไม่หยุด บรรจุภัณฑ์ก็จะถูกพัฒนาขึ้นเรื่อยๆ ด้วยแนวคิด และนวัตกรรมที่มีความก้าวหน้าอื่นๆ ก็ตามมา เราอาจจะได้เห็นสิ่งที่เรียกว่า Packaging ที่อาจจะไม่ได้ใช้วัสดุเดิมๆ หรือที่ได้กล่าวมาทั้งหมดนี้ก็เป็นได้..และก็เป็นไปได้แล้วครับ
Ooho Water Capsule ผลงานของนักออกแบบและนักประดิษฐ์ Rodrigo Garcia Gonzalez เป็นผู้ร่วมก่อตั้งและ CEO แห่ง Notpla ซึ่งเป็นบริษัทที่เริ่มต้นจากลอนดอน โดยมีเป้าหมายในการทำให้บรรจุภัณฑ์หายไป..บรรจุภัณฑ์ที่ถูกพัฒนาขึ้นนี้ทำมาจากสาหร่าย ที่ปราศจากรสชาติ และยังสามารถบรรจุของเหลวได้ทุกประเภท โดยมีต้นทุนที่ต่ำกว่าวัสดุพลาสติก แคปซูลนี้จะสามารถย่อยสลายได้เองภายใน 4-6 สัปดาห์ Ooho Water Capsule จึงเหมาะกับการจัดงานกลางแจ้ง เช่น งานออกร้านต่างๆ หรืองานคอนเสิร์ต ที่หลังเลิกกิจกรรมแล้วมักจะพบขวดน้ำที่เป็นขยะทิ้งไว้มากมาย
ในการจัดงานวิ่งมาราธอนแห่งลอนดอนในครั้งนี้ จึงนำแคปซูลแบบนี้มาใช้ในการจัดงาน โดยหวังว่าจะทำให้งานวิ่งในครั้งนี้เป็นงานที่ปลอดขยะ (Zero Waste) เป็นการแก้ปัญหาที่ดีสำหรับการนำนวัตกรรมใหม่ๆ มาใช้เพื่อเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้บริโภคยุคใหม่
Credit: https://edition.cnn.com /https://www.youtube.com / https://www.youtube.com
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น